Voor Michel Schaafsma was het niet de eerste keer dat hij bier brouwde. “Ik had al eens eerder voor de hobby wat in een pannetje gebrouwen,” vertelt hij. “Dat lukte wel aardig.” Toen het project Retourbrood op zijn pad kwam, wist hij dat een duurzaam biertje van afgedankt brood zijn nieuwe uitdaging moest worden. Zo ontstond de Vloeibare Boterham. Het brouwen was een waardevolle leerervaring. “Samenwerken met bedrijven in de praktijk is ontzettend leerzaam en plezierig,” legt Schaafsma uit. Inmiddels is hij afgestudeerd en werkt hij bij het Bakery Sweets Center, waar hij tijdens het project mee samenwerkte. “Het is ook heel leuk om te werken aan echte en relevante vraagstukken,” voegt hij toe. Jens Schievink brouwde ook mee aan het vernieuwende biertje, als stagiaire bij de brouwerij in Dokkum. De nieuwste creatie is een blond bier, gemaakt van witbrood. “Die variant vind ik het lekkerst,” zegt hij. Eerder experimenteerden de studenten al met een weizen van tarwebrood en een tripel van meergranenbrood.
Aeres MBO-studenten geven retourbrood een tweede leven als bier
DateBij de opleiding Food Innovation van Aeres MBO Leeuwarden worden studenten opgeleid tot voedingsprofessionals met een focus op duurzaamheid en het benutten van reststromen. Binnen het project Retourbrood hebben studenten een nieuwe bestemming gevonden voor niet verkocht brood van Friese bakkers: ze kunnen hier bier van brouwen. “Voor blond bier gebruiken we witbrood, voor weizen tarwebrood en voor tripel meergranenbrood,” vertelt student Jens Schievink.
Circulaire oplossing: bier van brood
Van reststroom naar waardevol product
Het initiatief is mede mogelijk gemaakt door het Bakery Sweets Center, een samenwerkingsverband dat zich richt op circulaire innovaties in de bakkerij- en zoetwarenindustrie. Voor het brouwen van het bier werkten de studenten samen met Brouwerij Dockum, waar brouwmeester Tim Cuperus de proefbatches mee ontwikkelde. “Ik was echt onder de indruk van het talent en de toewijding van de studenten,” vertelt hij. ‘’Het biertje is in deze fase al ontzettend smaakvol. Echt knap werk.” Bij het bier is 33 procent van de mout vervangen door oud brood . Dit brood bevat zetmeel dat, net als mout , kan worden omgezet in suikers die nodig zijn voor het brouwproces.
Duurzaamheid als kern
Het gehele project Retourbrood heeft als ambitie om voedselverspilling aanzienlijk te verminderen en reststromen weer terug te brengen in de voedselketen. Romke van der Meulen, projectleider van het Bakery Sweets Center en eigenaar van Patisserie Schaafsma en Banketbakkerij De Korenbloem, zet zich in voor duurzaamheid en circulaire economie. “Er worden enorme hoeveelheden brood weggegooid, wat voedselverspilling in de top zet,” zegt hij. “Het mooie van deze oplossing is dat het grondstoffen bespaart, CO₂-uitstoot vermindert en tegelijkertijd waarde toevoegt aan reststromen,” legt Romke uit. De studenten hopen dat hun bier uiteindelijk op de markt verschijnt. Daarnaast zien ze mogelijkheden om bakkers te inspireren om lokaal bier van hun eigen brood aan te bieden. “Hoe mooi zou het zijn als lokale bakkers straks hun klanten kunnen verrassen met bier van hun eigen overtollige brood?” zegt Michel.
Toekomstgericht onderwijs
Met betekenisvolle projecten zoals Retourbrood leren studenten van de opleiding Food Innovation niet alleen innovatieve oplossingen te bedenken, samen leren werken met bedrijven, maar werken ze ook nog eens actief mee aan een duurzame toekomst!